KONSPEKT ZAJĘĆ Z BIOLOGII DLA KLASY 1 GIMNAZJUM
Klasa: I gimnazjum
Data: 21.09.2012
Przedmiot : Biologia
Dział programowy: Jedność i różnorodność organizmów
Temat: Przystosowania organizmów heterotroficznych do zdobywania i trawienia pokarmu.
Cel ogólny: Zapoznanie uczniów z różnymi sposobami odżywiania się organizmów heterotroficznych
Cele szczegółowe:
- Wiadomości:
- Uczeń wie w jaki sposób organizmy heterotroficzne trawią pokarm
- Uczeń zna podział organizmów cudzożywnych
- Uczeń wie jak przystosowane są poszczególne grupy heterotrofów do zdobywania pokarmu.
- Uczeń zna przykładowe organizmy należące do poszczególnych grup.
- Umiejętności:
- Uczeń potrafi na podstawie opisu rozpoznać grupy organizmów oraz podać przykłady organizmów odżywiających się w dany sposób .
- Uczeń potrafi na podstawie zdjęcia organizmu rozpoznać do jakiej grupy należy.
- Uczeń umie zorganizować pracować w grupie
- Postawa:
- Nauczyciel wzbudza zainteresowanie wśród uczniów przekazywaną wiedzą
- Uczeń wykazuje zainteresowanie prowadzonym tematem
- Uczeń aktywnie bierze udział w prowadzonej dyskusji
- Uczeń aktywnie współpracuje w grupie
Metody:
Pogadanka, dyskusja, praca przy tablicy, notatka w zeszycie, praca w grupach, prezentacja multimedialna, Quiz
Środki dydaktyczne:
Podręcznik, kartki z nazwami organizmów i hasłem do uzupełnienia, notatka do zeszytu, prezentacja multimedialna
Przygotowanie do zajęć:
Nauczyciel przygotowuje kartki z nazwami organizmów i hasłami do pracy w grupach, prezentację multimedialną oraz krótką notatkę do zeszytu
Przebieg lekcji:
- Faza wprowadzająca
- Stworzenie ładu zewnętrznego i wewnętrznego. Sprawdzenie listy obecności
- Nauczyciel informuje uczniów o celu lekcji, którym będzie poznanie sposobów odżywiania się organizmów
- Uczniowie słuchają i zapisują temat lekcji.
- Faza realizacyjna
- Nauczyciel wymienia 2 sposoby odżywiania się organizmów heterotroficznych
- Nauczyciel zadaje uczniom pytanie co według nich oznacza trawienie zewnętrzne i trawienie wewnętrzne
- Uczniowie zapisują podaną przez nauczyciela definicję trawienia zewnętrznego i trawienia wewnętrznego
- Nauczyciel pyta uczniów na jakie grupy dzielą się organizmy cudzożywne. Uczniowie dyskutują z nauczycielem
- Uczniowie zapisują w zeszycie notatkę o każdej grupie organizmów
- Nauczyciel dzieli uczniów na 7 grup
- Grupy otrzymują karteczki z pytaniami do opracowania (załącznik 1)
- Po zakończeniu pracy przedstawiciel grupy uzupełnia tabelkę na tablicy (załącznik 2) , natomiast pozostali uczniowie uzupełniają analogicznie tabelkę do wklejania w zeszyt
- Nauczyciel omawia rolę saprobiontów w przyrodzie.
- Uczniowie rozpoznają grupy organizmach biorąc udział w Quizie (prezentacja multimedialna)
- Faza podsumowująca
- Nauczyciel ocenia aktywność i pracę uczniów
- Nauczyciel podsumowuje zajęcia
ZAŁĄCZNIK 1
Grupa 1
Na podstawie poniższych cech zidentyfikuj sposób odżywiania się organizmu, podaj 3 przykłady tak odżywiających się organizmów oraz przykład pokarmu
- rozbudowany przewód pokarmowy
- obecność w żołądku mikroorganizmów, które trawią celulozę.
Grupa 2
Na podstawie poniższych cech zidentyfikuj sposób odżywiania się organizmu, podaj 3 przykłady tak odżywiających się organizmów oraz przykład pokarmu
- szybkie poruszanie się
- dobrze rozwinięty wzrok, słuch i węch
- u ptaków zaostrzony dziób i pazury
- ostre zęby
Grupa 3
Na podstawie poniższych cech zidentyfikuj sposób odżywiania się organizmu, podaj 3 przykłady tak odżywiających się organizmów oraz przykład pokarmu
- silnie stężony kwas solny w żołądku
- silne szczęki
Grupa 4
Na podstawie poniższych cech zidentyfikuj sposób odżywiania się organizmu, podaj 3 przykłady tak odżywiających się organizmów oraz przykład pokarmu
- gryzący aparat gębowy
- dobrze rozwinięte mechanizmy przyczepiania się do ciała żywiciela
Grupa 5
Na podstawie poniższych cech zidentyfikuj sposób odżywiania się organizmu, podaj 3 przykłady tak odżywiających się organizmów oraz przykład pokarmu
- haczyki, przyssawki
- brak układu pokarmowego
- pobieranie pokarmu całą powierzchnią ciała
Grupa 6
Na podstawie poniższych cech zidentyfikuj sposób odżywiania się organizmu, podaj 3 przykłady tak odżywiających się organizmów oraz przykład pokarmu
- poruszanie się w mule, wodzie, glebie
Grupa 7
Na podstawie poniższych cech zidentyfikuj sposób odżywiania się organizmu, podaj 3 przykłady tak odżywiających się organizmów oraz czym się żywią
- wydzielanie enzymów trawiennych na zewnątrz komórki do środowiska
ZAŁĄCZNIK 2
Sposób odżywiania | Przykład organizmów | Przystosowania do pobierania pokarmu | Pokarm |
- rozbudowany przewód pokarmowy - obecność w żołądku mikroorganizmów, które trawią celulozę. | |||
- szybkie poruszanie się - dobrze rozwinięty wzrok, słuch i węch - u ptaków zaostrzony dziób i pazury - ostre zęby | |||
- silnie stężony kwas solny w żołądku - silne szczęki | |||
- gryzący aparat gębowy - dobrze rozwinięte mechanizmy przyczepiania się do ciała żywiciela | |||
- haczyki, przyssawki - brak układu pokarmowego - pobieranie pokarmu całą powierzchnią ciała | |||
- poruszanie się w mule, wodzie, glebie | |||
- wydzielanie enzymów trawiennych na zewnątrz komórki do środowiska |
NOTATKA DO ZESZYTU
Trawienie zewnętrzne –zachodzi na zewnątrz ciała. Pokarm przed połknięciem jest rozpuszczany przez enzymy i wchłaniany w postaci płynnej. Np. u grzybów, pająków, skorpionów i bakterii cudzożywnych
Trawienie wewnętrzne – zachodzi wewnątrz ciała. Pobierana jest duża ilość pokarmu , która rozkładana jest przez enzymy do związków prostych. U prawie wszystkich zwierząt
Roślinożercy – pobierają pokarm w postaci roślin.
Drapieżniki – pobierają pokarm w postaci mięsa. Polują na ofiary.
Padlinożercy – pobierają pokarm w postaci mięsa martwych zwierząt.
Pasożyty – pobierają pokarm od żywiciela. Wyróżniamy:
- pasożyty zewnętrzne – żyją na powierzchni ciała żywiciela
- pasożyty wewnętrzne – żyją wewnątrz ciała żywiciela
Saprobionty –pobierają pokarm w postaci szczątków roślin i zwierząt z gleby, mułu, ściółki leśnej. Wyróżniamy:
- saprofagi – to organizmy zwierzęce żywiące się rozłożonymi szczątkami roślin i zwierząt.
- Saprofity – to organizmy nie zwierzęce, które odżywiają się martwą materią organiczną, wydzielając do środowiska enzymy trawienne a następnie wchłaniając produkty trawienia.